2017 Tatil Rotamız - Kars - Ani Harabeleri
Ani Harabeleri
Doğu Anadolu Bölgesine gezi rotası oluşturduysanız ve yolunuz Kars'a düşüyorsa mutlaka görülmesi gereken bir alan
Tarihçesi ile insana hayranlık uyandıran bir bölge.
Bu heyecanın aynısını Efes Antik Tiyatroda da yaşarım.
Ani ören yerinde Bronz ve Demir çağ yerleşimler ve Urartulu olması olası yapılar, kazılarla gün ışığına çıkmıştır
Vadideki volkanik oluşumlu mağaralardan oluşmuştur. Bugünkü ören yerini oluşturan iç kale M.S. 4. yy’da Kars Şehrine ismini veren Karsak’lılar tarafından yaptırılmıştır.http://www.aniharabeleri.org/
Bu bilgilerle aslında hem
Urartular hakkında merakınız artıyor hemde Karsak'lılar ı öğrenmiş oluyorsunuz.
Karsak lar hakında bilgiyi Kars Valiliğinin sayfasından bulabilirsiniz.
Ani, tüccar kervanları için önemli bir köprü olmuştur ve şehir Bizans, İran, Suriye ve Orta Asya arası ticaret yollarını denetlemiştir. Tüccarlar ve esnaf, Ermenistan’ın daha eski şehirlerinden, Ermenistan’ın kırsal bölgelerinden nüfus akımı ile beraber Ani’ye toplanmıştır. 992’de Ermeni patrikliği, merkezini Ani’ye taşımıştır; 11. yüzyılın başında şehrin 12 piskoposu, 40 keşişi ve 500 rahibi olmuştur. 11nci yüzyılda şehrin nüfusu 100,000’i geçmiş, belki de 200,000’e ulaşmıştır ve refah seviyesi ile şanı öyleymiş ki, “bin bir kiliseli şehir” olarak bilinirmiş.http://www.aniharabeleri.org/
Orta Asya asıllı Türklerin akıncı birlikleri, Ermenistan ve Bizans’ın Anadolu topraklarına 11. yüzyılın ikinci yarısında varmıştır. Bizans İmparatorluğu, sayıları ve kendilerine güveni sürekli artan Selçuklu ordularının ilerlemesini durdurmayı başaramamıştır. 1064’ün yazında Ani, bir büyük Selçuklu ordusu tarafından saldırıya uğramıştır ve 25 gün süren kuşatmadan sonra şehri ele geçirmişlerdir. 1071 yılında, Manzikert (Malazgirt) Savaşı’nda Türkler, birleşik Bizans ve Ermeni kuvvetlerine karşı galip gelmiştir ve Bizans İmparatoru Romanus Diogenese, esir alınmıştır. Artık Ermenistan’ı ve Bizans İmparatorluğu’nun çoğunu Türklerin akınlarından koruyacak hiç bir şey kalmamıştır.
1579’da Osmanlı İmparatorluğu topraklarına katılır. 17. yüzyılın ortalarına kadar surların içinde küçük bir kasaba vardır, ve burayı 17. yüzyılın başında ziyaret eden bir Avrupalı gezgin, Ani ve hemen civarında 200 kilisenin varlığından bahseder. Ani’nin son gerilemesi, istedikleri gibi soyup öldüren Kürt aşiretlerinin istilası nedeniyle kırsal yörelerin halkının kaçmasıyla meydana gelmiştir. Hıristiyan olsun Müslüman olsun, yerleşik hayatın sürdürülmesi artık imkansızlaşmıştır. Kızkale’deki kilise en azından 1735’e kadar keşişlerce kullanımdaymış; demek ki, şehrin nihai ve kati terki belki de 18. yüzyılın ortalarını bulmuştur. 19. yüzyılın başında, Ani’de insan izi kalmamıştır.http://www.aniharabeleri.org/
Halaskar Kilisesi; Bu büyük kilise, 1035 yılı civarında tamamlanmıştır ve duvarları uzun ve zarifçe işlenmiş yazıtları, tarihi hakkında çok şey anlatır
https://onedio.com/haber/27-fotografla-anadolu-nun-unutulmus-sehri-ani-457583
.
Ani Kazıları
1892 ve 1893 yılları, Ani’de adamakıllı arkeolojik kazı döneminin başlangıcıdır. Kral Aşot’un duvarı çıkartılmıştır. Yakında, fresklerle dolu bir kilisenin temelleri bulunmuş ve Halaskar Kilisesi’nin etrafında kazılar yapılmıştır. Bu çalışmaların sponsorluğunu Sen Petersburg Bilim Akademisi üstlenmiş ve kazıyı Rus arkeolog ve oryantalist Nikolai Marr (1864-1934) yönetmiştir.
Çalışmalara verilen bir aradan sonra, Marr’ın Ani kazılarına 1904’te yeniden başlanmıştır ve 1917’ye kadar bu çalışmalara her yıl devam edilmiştir. Şehrin büyük kısımları kazılmıştır, arazinin tamamının mesahası yapılmıştır, ve Manuçehr Camii, bulunanların çoğunu barındıran bir müze yapılmıştır. Birçok kilisenin duvarlarında halen görülebilen Ermenice ve Rusça “grafiti,” Ani’yi ziyaret edenlerin sayısının artışına kanıttır.
http://www.aniharabeleri.org/
Özet:
- M.Ö. 3000 – 2000 Eski Tunç Devri yerleşmesi,
- M.Ö. 2000′de Demir Çağı’nda Hurri yerleşmesi,
- M.Ö. 900-700 yılları arasında Urartu Devleti yerleşmesi,
- M.Ö. 650 yıllarında Kimmeri Hakimiyeti,
- M.Ö. 626-149 Saka Türkleri (İskit) hakimiyeti,
- M.Ö. 350-300 yıllarında şehir eski Oğuz Boyları’ndan Arsaklılar’ın Kamsarakan soyundan Karampart tarafından yeniden kurulmuştur.
- M.S. 430-646 yılları arasında Sassani hakimiyeti,
- M.S. 646 yılında Halife Hz. Ömer devrinde Ani ve çevresi Araplar’ın eline geçmiştir.
- M.S. 732 yılında Bağratlı Beyliği egemenliğine geçmiştir.
- M.S. 966 yılında Bağratlı III. Aşot tarafından şehir surları yaptırılarak Ani Krallık Merkezi olmuştur.
- M.S. 1045 yılında şehir Bizanslılar’ın eline geçmiştir.
- M.S. 1064 yılında Selçuklu Sultanı Alparslan tarafından şehir alınarak Şeddat Oğulları Beyliği’ne verilmiştir.
- M.S. 1199 yılında Ani Gürcü Atabeyler’in eline geçmiştir.
- M.S. 1226 yılında Harzemşah Devleti’ne tabi olmuştur.
- M.S. 1235 yılında Moğol istilasına uğrayarak şehir tahrip edilmiş ve sonra eyalet merkezi olmuştur.
- M.S. 1339 – 1344 yılları arasında İlhanlılar egemenliğine geçmiştir.
- M.S. 1406 – 1467 yılları arasında Karakoyunlu Devleti hakimiyeti altına girmiştir.
- M.S. 1467 – 1516 Akkoyunlular Devleti Hakimiyeti,
- M.S. 1516 – 1534 yılları arasında Afşar Türkleri hakimiyeti,
- M.S. 1534 yılında Osmanlı İmparatorluğu topraklarına katılmıştır.
- M.S. 1878 yılında Ruslar tarafından istila edilmiş, 40 yıl ana vatandan ayrı kalmıştır.
- MS. 1921 yılında İstiklal Harbi sırasında Ruslar’dan geri alınmıştır.
- http://www.aniharabeleri.org/
Katedral Fethiye Camisi İlk Türk Camisi
1064 Yılında Selçuklu Sultanı Alparslan’In Anı Kentini Fethetmesinden Sonra Anı Beyi Olarak Atadığı Menucehr Tarafından 1072 Yılında Dikdörtgen Planlı Iki Katlı Olarak Yapılan Caminin Tavanında Selçuklu Dönemi Yıldız Motifleri Mevcuttur. Sekizgen Köşeli Minareye 99 Basamaklı Merdivenle Çıkılmaktadır. Minarenin Üzerinde Kufi Yazı Stili Ile “Bismillah” Yazısı Bulunmaktadır. Sekizgen Minare Orta Asya Türk Mimarisinin Izlerini Taşımaktadır. Camii Anadoluda Yapılan Ilk Türk Camisidir.
Kadetral
Kars'ın 50 Km Uzağındaki Tarihi Ani Kentinde Bulunan, 1001 Yılında Yunan Haçı Planında Yapılmış; 1064 Yılında Alparslan Tarafından Camiye Çevrilmiş Ve Fethiye Camii Denilmiştir.
Çeşitli Kaynak Ve Yazılarda, Yapımına 989 Yılında Kral 2. Smbat Döneminde Başlandığı Ve Bir Duraklamanın Ardından, Smbat'tan Sonra Gelen Kral Gagik Bagradit'in Eşi Kraliçe Katranide'nin Emri Ile 1001 Yılında ( Veya 1010 Yılında) Tamamlandığı Bildirilmektedir
Ne yazık ki utanç resimlerini de paylaşmak istiyorum. Biz ne zaman 'burada bende vardım' işaretlerini bırakmaya başlıyacağız. Gerçekten oğlumdan utandım. Onun ve onun çocukları için bizde emanet olan varlıkları bu şekilde mahvetmemeliyiz. Eğitimin içindeyim. Branşım tarih olmasa da derslerimde öğrencilerime yurdumuzun sahip olduğu kıymetli eserleri tanıtmaya ve bilinçlendirmeye çalışıyorum. En büyük dileğim yeni gelen nesillerin bilinçle tarih miraslarımızı korumaladır
Arpaçay buradaki sınır gibi hayal edebilirsiniz.
Arpaçay'ın karşı tarafı Ermenistandır. Aras Nehrine dökülmektedir.
Tigran Honents Aziz Krikor Kilisesi, Tigran Honents adlı zengin bir tüccar tarafından yaptırılmış ve 1215 yılında bitirilmiştir
Çok beğendiğim bir resim oldu. Resimlerimi cep telefonumla çekiyorum. Amatörlüğünde başlangıcındayım.
Küçük Hamam
Gördüğünüz gibi bilgilendirme ne yazık ki çok basit. Gezdiğimiz yerlerin adlarını unutmıyalım diye bilgilendirme panolarınında resimlerini çekiyorum.
Gezerken ne yazık ki gezdiğiniz yerler hakkında sadece bu panoları görebiliyorsunuz. İnterneti kullanamadık. Çünkü sınırdaydık ve telefon operatörleri bizim yurtdışında olduğumuzu zannederek yurt dışı tarifelere geçirebilirlerdi.
Bu da küçük bir tavsiye. Buraya geldiğinizde telefonunuzu uçak moduna alın. Fakat bu seferde eksik bilgilendirme panolarından dolayı anında bilgiye ulaşamıyorsunuz.
Taş yapılarını inceleyen Çağan Emre
Bazı resimlerdeki farkli yapılaşmayı veya restorasyon çalışmalarını fark etmişsinizdir. Restorasyon çalışmaları GERÇEKTEN TİTİZLİKLE YAPILMIŞ.
Bu arada çoğu internet sayfalarında restorasyon ve kazı çalışmaları devam etmektedir diye belirtilmiş. Biz ne yazık ki karşılaşmadık.
Son resimlerimin neresi olduğunu bir türlü hatırlıyamadım. Bundan da anlıyabilirsiniz yönlendirme panoları, bilgilendirme noktalarının eksikliğini.
Tarihçeler ve bilgilerin çoğu
http://www.aniharabeleri.org/
alınmıştır.
Bu sayfalara teşekkür ederiz. Linklerle daha detayli bilgiler alabilirsiniz.
Anadolu Medeniyetleri Müzesi ile veya Kültür Varlıkları sayfalarında Ani Harabelerini ili ilintili bir sayfa bulamadım.
Ayrıca
de bilgi alabilirsiniz
